Zoals bijna iedereen in Nederland willen wij graag zonnepanen op ons dak. Dit is met de huidige energie prijzen erg snel terug verdient zegt men en zo lijkt dat. Daarom heb ik vol goede moed eind 2022 bij verschillende bedrijven offerte aangevraagd om 12 bij voorkeur niet-Chinese panelen op ons platte dak te leggen op de Tuinbouw in Houten waar wij wonen.

Dat viel vies tegen! Beide offerte kwamen boven de 10.000 euro uit en er stonden gewoon Chinezen op. Zo kon je een paar jaar geleden voor een duizendje of 4 a 5 je dak nog vol leggen, nu is het “wat een gek er voor geeft” en kun je ook nog eens maanden wachten.

Lees dit blog artikel als je ook voornemens bent zelf aan de slag te gaan of als je er meer over wilt weten. Je kunt inzicht krijgen voor als je zelf een offerte aanvraagt of hulp bij het bepalen wat voor jou de beste installatie zal zijn.

Zelf doen!

Natuurlijk ga ik dit zelf doen! Er is echter ontzettend veel informatie te vinden online, het meeste is niet goed bruikbaar want het komt van diezelfde bedrijven die 10k van mij willen hebben. Gelukkig zijn er ook wat objectievere informatie kanalen. Ik heb zo’n beetje alles van Oppadmetzonnestroom op Youtube gekeken. Ook naar Ketelklets en naar The Green guys gelinkt aan Solarbouwmarkt. Zo kun je in korte tijd heel veel leren en een beetje een idee krijgen wat het in houdt.

Nu helpt het misschien wel dat ik ooit in de avonduren mijn MTS elektrotechniek het gehaald aan het Ijmond college in Beverwijk. Helaas door de loop van mijn carrière niet heel veel mee gedaan maar fantastisch voor de hobby en beun!

Geen Chinees!

Voordat ik begon stelde ik mezelf de eis bij voorkeur geen Chinese spullen te gebruiken. Niet omdat dit slecht is maar gewoon uit principe. Ik heb liever dat het geld wat ik uitgeef in een Europees bedrijf terecht komt, in de Europese economie blijft en weer wordt gebruikt om Europa minder afhankelijk van China te maken.

Nu is met deze eis de keuze niet reuze. Het is ook lastig om te achterhalen of panelen nu echt Europees zijn of bijvoorbeeld in China gemaakt en hier in Europa van het merkje worden voorzien. Denk aan het merk Denim en AEG.

Daarnaast hebben alle panelen een maximaal op te wekken vermogen (Wattpiek), een rendement, een bepaalde technologie, een bepaalde levensduur en een afname in productie over een bepaalde tijd. Dat maakt vergelijken niet echt veel makkelijker. Zo heb je tegenwoordig (2023) panelen die rond de 400 Wattpiek kunnen leveren maar soms komt het omdat die dingen gewoon groter zijn in plaats van de redelijk standaard maat van 1,7 bij 1 meter.

Glas-glas panelen

Er zijn ook glas-glas panelen die weer veel beter blijven werken als het heel warm weer is. Een glas-glas paneel is een zonnepaneel waar de zonnecellen gesandwiched zitten tussen 2 glasplaten. De voordeligere glas-folie panelen hebben alleen de zon zijde van glas, de achterkant is dan folie.

De efficiëntie van een paneel is ook erg belangrijk. Het kan namelijk zomaar zo zijn dat een paneel 410 watt piek levert maar als de zon iets minder intens is veel minder dan een paneel met 370 Wattpiek paneel bij de zelfde zon intensiteit omdat het 370 Wattpiek paneel misschien wel efficiënter is en meer oplevert bij een wat minder fel zonnetje.

Je zou dus duur maar duurzaam glas-glas aan kunnen schaffen van het Zwitserse Meyer Burger, het neusje van de zalm of zoals ik voor het iets voordeligere Solitek dat naast glas-glas ook glas-folie produceert. De techniek gaat zo snel dat het best over 10 a 20 jaar niet eens zo onvoordelig is om bijvoorbeeld alleen de panelen een keer te vervangen omdat deze dan een veel hoger rendement hebben. Er is ook wat te zeggen voor glas-glas panelen die veel langer mee gaan en door de levensduur weer minder schade aan de planeet veroorzaken.

Ik ben er in ieder geval niet helemaal uitgekomen wat nu de beste panelen zijn en ben uiteindelijk voor Solitek gegaan. Dit is een sympathiek bedrijf uit Litouwen dat hoog inzet op hogere kwaliteit panelen gefabriceerd op een zo groen mogelijke manier. Aldus henzelf 😉

Met panelen alleen ben je er nog niet. Je hebt ook een omvormer nodig om de gelijkstroom uit een paneel om te zetten in bruikbare wisselspanning die terug het net op kan of die jij in jouw huis kunt gebruiken. Een zonnepaneel produceert gelijkstroom van rond de 40 volt. Uiteindelijk moet dit 230 volt wisselstroom worden waarvan de wisselstroom sinus gelijk moet lopen aan die van het lichtnet. Dit kan op grofweg 2 manieren, met een stringomvormer of micro-omvormers.

1-Fase of 3-Fase

De meeste Nederlandse huizen zijn voorzien van een 1-fase aansluiting. Nieuwe huizen hebben tegenwoordig altijd een 3-fase aansluiting. Voor wat het verschil is verwijs ik je graag naar deze pagina door! In de meeste huizen echter ligt er tot en met de verzegelde hoofdstoppen een 3-fase aansluiting. In de wijk werden de huizen altijd netjes over de fasen verdeeld. Ik zat dus op fase 2, mijn buren waarschijnlijk op 1 en aan de andere kant op 3. Dit betekend simpelweg dat in mijn huis de middelste van de 3 zekering houders was voorzien van een stop en was aangesloten op mijn installatie.

Omdat ik al lang 3-fase wil hebben om voorbereid te zijn op toekomstig gebruik van bijvoorbeeld een elektrische auto, heb ik mijn meterkast die aan vervanging toe was geupgrade naar 3-fase. Voor de 12 panelen had het net niet gehoeven. Met de moderne panelen van nu die wel 400 Wattpiek kunnen leveren ligt het omslagpunt namelijk al bij 16 panelen, wil je er meer dan is 3-fase noodzakelijk. In Theorie kun je een zwaarder omvormer achter een 35 ampère zekering zetten maar de 1 fase omvormer van zo’n hoog vermogen zijn veel duurder en ook kwetsbaarder. Nederlandse huishoudens met 1-fase aansluiting hebben een 35 ampère Hoofdzekering, laat je dit verzwaren naar 3-fase dan krijg je 3×25 ampère.

Omvormers

Er zijn voor Nederlandse huishoudens twee soorten omvormers beschikbaar, string omvormers en micro-omvormers.

String omvormers

Een stringomvormer doet wat het woord zegt. Je zet de zonnepanelen in serie door ze onderling aan elkaar te koppelen en deze serie sluit je aan op de stringomvormer. Een string van panelen dus. Vaak bij meerdere panelen zijn er meerder strings nodig om het voltage niet te ver op te laten lopen. Als je bijvoorbeeld 10 panelen in serie zet dan zal je bij een zonnige dag op 400 volt gelijkstroom komen.

De omvormer maakt hier 230 volt wisselstroom van en elektronica zorgt ervoor dat de sinus van de wisselspanning synchroon loopt aan het lichtnet.

Voordelen Stringomvormer

Deze techniek heeft een aantal voordelen en nadelen. De voordelen zijn dat het relatief simpel is om op te zetten, dat er weinig kabel nodig is tussen de panelen en dat je maar 1 omvormer hoeft aan te schaffen waarvan de prijs zo tussen de 500 en 1500 euro ligt afhankelijk van het vermogen, hoe sjiek het ding is en waar het gemaakt is. Bekende merken zijn Growatt, Goodwe, Huawei (budget Chinees), Fronius (Premium uit Oostenrijk) SolarEdge (Premium Israel) SMA (Premium Duitsland)

Nadelen Stringomvormer

Dit type omvormer heeft ook nadelen. Zo is gelijkstroom met name de wat hogere voltages gevaarlijker dan wisselstroom. Er kan makkelijker een vlamboog ontstaan dan bij wisselstroom met brand tot het gevolg. Uiteraard als de installatie netjes is aangelegd zou de kans nihil moeten zijn.

Daarnaast bepaald bij een string de zwakste schakel het voltage en dus de opbrengst. Stel dat op een paneel schaduw van een duiven familie die even komt tortelen op jouw panelen, misschien wel schaduw van een boom of schoorsteen op een bepaald tijdstip dan loopt de opbrengst aanzienlijk terug. Ook al is het maar 1 paneel want de zwakste schakel bepaald de opbrengst. Hier zijn wel wat trucjes voor zoals de optimizers van SolarEdge. Dit zijn kastjes die je per paneel installeert en die zorgen dat het voltage op alle panelen gelijk blijft. Het ampèrage zal zakken maar het voltage van het paneel blijft stabiel zodat het de andere panelen niet naar beneden zal halen.

Omdat 1 omvormer al het vermogen van jouw installatie opvangt zal het component ook sneller slijten en dus stuk gaan. Men waarschuwt dat een stringomvormer ongeveer 10 jaar mee gaat terwijl de levensduur van de meeste panelen 20 tot 30 jaar is.

Microomvormers

De tweede variant is gebruik maken van micro-omvormers. Vaak wordt per 1, 2 of 4 panelen 1 omvormer gebruikt. Deze micro’s worden meestal achter het paneel gemonteerd en wekken ter plekke 230 volt wisselstroom op dat synchroon loopt met de sinus van het lichtnet. Zo simpel dat je bij wijze van spreken 1 paneel en 1 mico kunt kopen, dit op het balkon zetten van jouw (huur)huis en kunt inpluggen op het buiten stopcontact.

Er is voor micro omvormers ook nog geen goede “made in EU” keuze. Voor zover ik kon vinden heb je APSystems (China), Hoymiles (China) en Enphase (USA). (Ik link niet naar Chinese merken want ik wil daar geen promotie voor maken, later meer daar over) De APSystems en Hoymiles hebben voordelige twee-in-1 en vier-in-1 varianten. Het zijn dan wel op het dak te monteren micro’s maar dan dus voor twee of vier panelen 1 omvormer. Intern zijn het dan gewoon twee (of vier) losse omvormers in 1 behuizing.

Voordelen micro-omvormers

Omdat ter plekke bij het paneel de gelijkstroom omgezet wordt in wisselstroom heb je niet te maken met hoge gelijkspanningen. Dit is een stukje veiliger dan de string variant. Daarnaast hoef je geen optimizers per paneel te plaatsen, als er ergens schaduw zit dan zullen de andere panelen gewoon blijven functioneren. Het paneel met schaduw zal ook 230 volt blijven leveren maar dan met minder vermogen.

Een ander bijkomend voordeel is dat de levensduur van micro omvormers een stuk langer is dan die van een string omvormer. Ze hoeven minder hard te werken en als er al eentje stuk gaat dan vervang je de defecte en de rest niet. Vooral bij kleinere aantallen is de keuze vaak voordeliger dan 1 stringomvormer. Stel je kunt maar 2 panelen plaatsen dan ben je voor een relatief laag bedrag klaar.

Dit is gelijk weer een nadeel voor grotere aantallen panelen want dan zijn de kosten van micro’s weer wat hoger. Ik heb mijn Enphase IQ8+ omvormers voor 114 euro per stuk gekocht bij een groothandel. Totaal 12 stuks dus 1368 euro. Dat is misschien nog steeds goedkoper dan een 5kw omvormer van bijvoorbeeld Solaredge maar er komen ook nog kosten van extra kabels bij en montage tijd als je het laat doen. Het omslagpunt zal dus ergens bij 10 panelen liggen kwa directe kosten. Voor de lange termijn geld dit natuurlijk niet gezien de langere levensduur en het niet noodzakelijk zijn van optimizers.

Nadelen micro-omvormers

Bij grotere aantallen panelen zijn de kosten van Micro’s hoger. Ook is het meer werk omdat iedere micro gemonteerd moet worden en een speciale kabel nodig heeft. Een ander nadeel is dat als er iets mis is met de omvormer moet je altijd het dak op en als je pech hebt ook eerst een paneel demonteren om er bij te kunnen. Ook is het wat complexer om de management software in te stellen en heb je een additioneel relais in je meterkast nodig om te voldoen aan de NEN1010 norm en een additionele controller voor meting en updates.

Voor de veiligheid moet een omvormer stoppen met leveren op het moment dat de stroom uitvalt of afgeschakeld wordt. Logisch want stel je schakelt de stroom af om iets aan te passen of te repareren dan wil je niet dat de huis installatie onder spanning blijft staan door jouw panelen.

In de micro-omvormers van Enphase gebeurt dit met een solidstate relais, een transistor dus. Omdat de NEN1010 voorschrijft dat dit mechanisch moet gebeuren heb je dus een extra relais nodig. Misschien een tikkie achterhaald gezien solidstate relais tegenwoordig wel veilig zien en bij defect niet meer standaard sluiten (dus spanning blijven leveren). Kosten voor een Enphase Q-relay (3-fase) 126 euro.

Bekabeling

De panelen moeten op de omvormer worden aangesloten en de omvormer moet aangesloten worden op jouw meterkast. In het geval van een string omvormer gaat dit makkelijk. De panelen zelf hebben altijd twee aansluitkabels, male en female. Deze kun je onderling op elkaar aansluiten om de zogenaamde “string” te creëren. Het begin en einde van de string sluit je aan op speciale 1-aderige kabels die weer in het huis naar binnen gaan en worden aangesloten op de string omvormer. Van de string omvormer naar de meterkast koppel je een gewone kabel van 2,5mm2 of 4mm2 (millimeter kwadraat) afhankelijk van het vermogen en de lengte.

Micro omvormers worden iets anders aangesloten. Omdast de omvormers niet in serie staan maar parallel moet er tussen de omvormers ook een kabel komen. Bij Enphase is dat een speciale kabel met stekkers die bij de omvormers horen. Voor 3 -fase hebben ze een variant die de omvormers om en om over de verschillende fase verdeelt.

Het maakt op zich niet uit op welke fase ze je plaatst zo lang we nog salderen. In de toekomst als dat vervalt is het afhankelijk of energie maatschappijen het totaal verrekenen of dat ze onderscheid maken tussen de 3 fase. Als dat het geval is moet je goed kijken naar je gebruik per fase en het aantal panelen dat je per fase plaatst. Het lijkt me echter sterk of de energie maatschappijen dit na het salderen gaan doen.

Nog op het dak of net daaronder knoop je de speciale kabel aan een normale kabel. In het geval van 1 fase een 3 aderige (bruin. blauw en geel-groen oftewel fase, nul en randaarde) meestal 2,5mm2 of 4mm2 afhankelijk van het vermogen en de lengte. Bij 3 fase een 5 aderige kabel (bruin, zwart, grijs, blauw en geel-groen, fase 1, fase 2, fase 3, nul, en randaarde) kabel, meestal 2,5mm2 die naar je meterkast gaat. Hier is dus weer het voordeel dat er in het huis geen gelijkstroom zal zijn, alleen veilig wisselstroom.

Als je zelf aan de slag gaat bevestig de kabel dan zo deugdelijk mogelijk. Het is natuurlijk verleidelijk om deze gewoon los in de koof te laten hangen bij jouw trap maar wil je het conform de norm en brandveilig installeren doe dit dan niet. Volgens de NEN 1010 moet een kabel die verticaal loopt om de 0,5 meter ondersteund worden en horizontaal of schuin om de 0,4 meter. Ik heb zelf pvc pijp gebruikt van 19mm in doorsnee en een flexibele neopreen kabel van 5x2mm2) Gebruik je in deze koof geen PVC pijp, gebruik dan wel zo veel mogelijk zadels.

Je mag nooit een koppeling tussen kabels ontoegankelijk monteren. Stel dat je twee kabels aan elkaar vast wilt maken, niet echt handig maar soms onvermijdelijk, dan moet deze verbinding altijd toegankelijk blijven door middel van bijvoorbeeld een wanddoos.

Wikkel kabels ook niet om elkaar heen, dan creëer je een spoel. Denk ook aan de plek waar je ze laat lopen. Als je het bijvoorbeeld langs een gipswand laat lopen, hou er rekening mee dat iemand er misschien een keer een schilderijtje aan hangt of iets anders monteert. Je wilt niet dat er een kans is dat men door de kabel heen schroeft.

Meterkast

In de meterkast moeten een aantal zaken voorzien zijn. Je moet misschien wel laten verzwaren naar 3-fase. Ook is er in de Nederlandse meterkast vaak weinig ruimte over voor de zekering automaat / aardlekschakelaar voor de zonne-installatie. Zelf heb ik een 3-fase alumat gekozen. Dat is een zekering en een aardlekschakelaar in een.

Op de foto hierboven de middelste alumat is voor de zonnepanelen. Hier moet nog een gele sticker opgeplakt worden die aangeeft dat het de panelen betreft maar die ligt op moment van fotograferen nog onder in een doos.

Voor mij was het plaatsen van panelen en het upgraden naar 3-fase ook een reden de meterkast in zijn geheel te vervangen. Ik heb ervaring met de merken ABB en Eaton Holec. ABB kasten vind ik vreselijk, vaak net even te klein en de kap heeft vrij snel lamme schroeven. De Eaton Holec kasten vind ik veel fijner.

Zelfs in deze grote kast kwam ik net wat ruimte te kort. Daarom heb ik een mini-meterkastje van Eaton Holec naast de meterkast geschroefd waar het Q-relais in zit en de kabel naar de panelen op aangesloten zit.

Wat heb ik gekocht en wat kost dat?

Ter inspiratie laat ik graag zien wat ik heb aangeschaft, eerst alles betreft de panelen, later alles van de montage rekken.

aantal	beschrijving	prijs p.st.	totaal
12	SoliTek Standard HalfCut 120 cells 375W	171,43	2.057,16
12	Enphase IQ8PLUS-M Micro omvormer	114	1368
1	Enphase Envoy-S, Metered	314,50	314,50
1	Enphase Externe Relais Q-Relay	126	126
13	Enphase 3-fase Q aansluitkabel 2,5MM2 portrait	24,59	319,69
2	Enphase 3-fase circuitafsluiting T.B.V. Q kabel	15,87	31,73
4	Enphase CT-100-SPLIT-ROW(CT) – CT-100-SPLIT-ROW (zaten er maar 2 bij de Envoy-S Metered	33,69	134,77
1	Enphase Ontkoppelingshulpmiddel T.B.V. Q kabel	2,54	2,54
12	Enphase IQ omvormer Frame montage	4,38	52,56
10m	Donné kabel YMVK DCA 5×4 mm2 per meter	4,45	44,53
2	Attema Kabeldoos AK1 IP65 + 3 wartels	3,79	7,58
	Totaal		4459

De bovenstaande spullen heb je zowel voor een vlak dak als een schuin dak nodig, de onderstaande spullen zijn speciaal voor een vlak dak.

aantal	beschrijving	prijs p.st.	totaal
4	ESDEC FlatFix Flatfix Wave duale startmodule 2P	30,20	120,79
8	ESDEC FlatFix Flatfix Wave duale module 2P DR1	30,20	241,58
24	ESDEC FLATFIX WAVE ADAPTER SET	5,99	143,76
1	Flatfix Wave plus / entry paneel ontgrendeltool	42,35	42,35
16	Esdec FlatFix Wave Ballastrek	2,56	40,96
12	Esdec FlatFix Wave Entry Kabelrek hoge basis	1,12	52,56
	Totaal		642

Omdat mijn meterkast vervangen moest worden, deze was zeer slecht en te vol gepropt en daar bovenop de verzwaring naar 3-fase heb ik een nieuwe geplaatst. Deze kosten hoef jij dus niet per definitie te maken. De kosten die daar bij komen kijken vind je hier onder:

1	Eaton groepenkast 3-fase 9 t/m 12 groepen, met hoofdschakelaar 22x55CM	555,45
1	Montagesnoer voor diverse	30
2	Leipold aftakkingsklem 1-polig om tuidelijk verbinding tussen meter en hoofdschakelaar te verbinden	8,10
1	Friedrich geïsoleerde handschoenen 1000, moest onder spanning werken i.v.m. ontbreken hoofdschakelaar	42,26
1	diverse montage en pvc materiaal	100
1	Eaton aardlekautomaat 3P+N 3P+N B16 voor de inductieplaat	89,54
1	Eaton installatiekast leeg, 11x22cm	42,35
	totaal	867,77
	Totaal inclusief btw (alleen bij de zonnepaneel spullen heb ik btw terug gevraagd via ons bedrijf)	1050

Alle prijzen zijn ex-btw. Voor de panelen hoef je dit niet te betalen, voor de meterkast geld de btw vrijstelling niet.

De elektra spullen komen allemaal bij Sander Vunderink vandaan, De panelen en de omvormers bij ESTG en de Esdec Flatfix Wave Entry bevestiging bij Elektrobode.

Op dit moment 23-03-2023 wacht ik op de dakdekker die ons bitumen dak dat 23 jaar oud is komt vervangen. Ook dat zou ik liever zelf doen maar ik woon onder het zelfde dak als 9 andere huizen. Als ik zelf het dak vervang en over 2 jaar gaat het bij 1 van mijn buren lekken dan kijkt iedereen naar mij.

De meterkast is zo goed als af, de spullen staan klaar in de garage en de kabel ligt al naar boven tot de plek waar het straks door het dak heen gaat.

Update 30 april 2023 – installatie in gebruik genomen

Maandag 24 april hebben dakdekkers ons bitumen dak vervangen dat er al 23 jaar op ligt. De dakdekker was zo vriendelijk om na het vervangen van ons dak zijn lift even ter beschikking te stellen zodat ik de panelen alvast had klaar liggen.

Het dak is netjes vernieuwd, zonde om dit niet eerst te doen want de panelen over een paar jaar van hun plek te moeten halen omdat het is gaan lekken is geen leuke klus. Net op tijd zo bleek want de dakdekkers lieten me een paar plekken zien die al lek waren of zo goed als lek.

De panelen en bevestiging waren zo boven. De stenen helaas niet want die heb ik pas een paar dagen later op de kop getikt. Een emmer en een touw doen wonderen en geven voldoening in de vorm van spierpijn de volgende dag. Gelukkig had ik hulp.

Esdec Flatfix wave Entry

Om het einde van het salderen een beetje voor te zijn hebben we voor een oost-west opstelling gekozen. Dit zorgt niet voor de allerhoogste dag opbrengst, je hebt wel een iets meer afgevlakte opbrengst. Dit is nuttig om de hele dag jouw eigen opgewekte stroom te kunnen gebruiken, niet alleen in de middag wanneer het zou pieken bij een zuid opstelling.

Ook is dit voordelig omdat veel thuis accu systemen die na het salderen populair zullen worden, liever een wat lager vermogen over de hele dag krijgen dan een paar uur in de middag een piekvermogen.

Na uitgemeten te hebben waar de panelen komen te liggen, goed rekening houdend met de grens van ons huis versus dat van de buren kan het grind opzij. Het leggen is een peulenschil. Je kunt een sjieke afstandsmeetstok van Esdec gebruiken, ik had echter twee losse rijen en heb de afstanden voor losse rijen aangehouden uit het legplan van Esdec.

Het ballast gewicht bestaat uit stenen, de berekening hiervoor kun je doen op de website van Esdec met de calculator.

Vul alle parameters zo goed mogelijk in en de tool geeft aan welk gewicht je nodig hebt. Wij wonen in zone 3 betreft windkracht. Als je in zone 1 of 2 woont kun je beter voor een bevestiging gaan waar je goed de zijkanten dicht kunt maken. Voor zuid opstellingen of winderige gebieden kun je beter Flatfix Fusion gebruiken.

Om genoeg stenen te kunnen plaatsen heb ik de balastrekjes van Esdec gebruikt.

Je kunt Het systeem dat ik heb gebruikt ook koppelen. Ik heb voor 2 rijen gekozen omdat aan elkaar koppelen wat lastiger is door de buis van de WTW en de airco die ik geplaatst heb. Twee losse rijen brengt weer extra kosten met zich mee, je hebt 1 extra rij bevestigingen nodig.

Achteraf had ik de Flatfix wave adapter set , de derde positie uit de tweede tabel, niet nodig gehad. Je kunt de Flatfix Wave indien je maar 1 rij hebt ook zonder gebruiken en de panelen rechtstreeks aan de haken vast trekken. Het ligt nu wel ietsje hoger wat ik wel prettig vind en praktisch was voor de kabel routing.

Panelen leggen

Het leggen van de panelen is zo gedaan. Bij Flatfix wave hoef je niet te schroeven, alles klikt in elkaar. Het eerste paneel lag al snel.

In tijd van misschien een kwartier lagen alle 12 de panelen. Zelf ben ik van het “rustig aan klussen” gelukkig hielp mijn buurman en die pakt altijd door!

Omvormers bevestigen

Zoals eerder gemeld hebben wij 2 losse rijen panelen en daarom is het makkelijk om de micro omvormers achteraf te installeren.

Voor bevestiging heb ik Enphase klemmen gebruikt. Die zorgen meteen voor de vereffening (aarding) van de omvormer met de lijst van het paneel. Helaas moest ik wel vul shims gebruiken die ik van PVC heb gemaakt omdat ik geen klemmen van 30mm kon vinden. Je kunt de omvormers ook met zelftappers in het paneel schroeven of als je een ander type paneel bevestiging hebt gewoon op de rails.

Vergeet niet op te schrijven waar welke omvormer zit, met deze informatie kun je later de panelen indelen in een grid voor de app. Er zitten stickertjes op de panelen die je zichtbaar kunt plakken of op een schets van de situatie.

Enphase Micro-omvormers IQ8+ aansluiten.

Ik heb gekozen voor een 3-fase systeem met een kabel die de micro’s netjes verdeeld over de fasen. Het is ook mogelijk om een aantal sets met de 1-fase kabel te maken en deze in een verzameldoos toe te wijzen aan de verschillende fasen. Dit maakt het systeem heel flexibel. Je hoeft de 3-fase variant van de kabel alleen maar aan te sluiten, aan 1 kant af te doppen en aan de andere kant te koppelen met een 5-aderige kabel.

Ik heb daarin wel een fout gemaakt. Ik heb de portret kabelset besteld maar ik had beter de landschapsopstelling kabel kunne gebruiken. Op een schuin dak zal de portret kabel prima werken maar bij de Flatfix Wave entry zit er ook wat ruimte tussen de sets van 2 panelen. Ook zou je de micro’s liever wat hoger op het paneel willen monteren. Met wat smokkelen is het uiteindelijk wel gelukt. Als ik het nog een keer zou doen zou ik wel de andere landscape-kabel pakken.

Het afdoppen van het einde gaat erg mooi met de speciale eindkapjes.

Voor de kabel geleiding heb ik de Esdec beugeltjes gebruikt. Bestel er gerust 2 per paneel plus nog wat extra, ze komen wel op. Ik heb ze wel iets moeten buigen omdat ze anders niet vast bleven zitten.

Tussen de dak-doorvoer en tussen de twee rijen panelen heb ik verzwaarde kabel zadels gebruikt zodat de kabel niet los op het dak ligt. Deze liggen plat op het bitumen en zijn tussen de kiezels ingegraven. Verder citeer ik graag mijn favoriete Zonnepaneel Youtuber; “Een kabelbindertje kost niets.” Maak alle kabels dus netjes vast en zorg dat ze niet ergens tegen aan kunnen schuren of dat ze op het dak liggen. Zorg ook dat je de kabel niet in een vorm forceert.

Als alle laatste, als de wisselspanning zijde helemaal af is en aangesloten kun je de stekkers van de zonnepanelen in de omvormer klikken. Ik heb het zekere voor het onzekere genomen en gezorgd dat er een stuk karton de panelen afdekte zodat de omvormers niet onder spanning worden aangesloten. Ik vermoed dat dit niet perse nodig is maar je zal net zien dat je met een overspringende vonk jouw micro-omvomer sloopt.

Na alles gecontroleerd te hebben en de klik bevestiging van de panelen nog een keer te hebben aangetrokken ligt het er mooi bij!

De installatie kan aan!

Helaas ben je nog wel even aan het stoeien met de Enphase toolkit om alles in te stellen. Achteraf had ik een foutje gemaakt met het instellen van de CT spoel meters, kijk dit filmpje en jij maakt die fout niet.

Verder kun je het beste op Youtube kijken en op Tweakers. Daar wordt dit onderwerp uitvoerig beschreven. Met een beetje handigheid in software kom je met “zelf kloten” ook een heel eind. Je moet wel het juiste netprofiel kiezen. (EN 50549-1:2019 RfG E02 Netherlands.)

In het netwerk profiel worden alle zaken ingesteld die in Nederland belangrijk zijn zoals afschakel spanning van 253 volt bij overbelasting en welke afwijking de frequentie van het net mag hebben

Bovenstaand zie je de eerste tekenen van leven. Dit screenshot is in de ochtend van 30 april gemaakt, de panelen op het Oosten doen het op dat moment het beste.

Later op de dag komt de boel goed op gang. Ik gebruik eigenlijk vooral de Homewizard app. Die is erg overzichtelijk en laat zien wat je terug hebt geleverd. Voor het totaal kijk ik in de enlighten app van Enphase.

Homewizard

Ik wil in de toekomst de Homewizard app gebruiken in combinatie met een wifi energy socket van Homewizard om een keuken boiler slim te laten verwarmen. Dit heb ik gezien bij Ketelklets.

In week 18, de eerste volle week met de panelen hadden we best een aardige opbrengst. Let wel, wat je ziet is opgewekte zonnen stroom minus eigen verbruik. Dat wel mee valt omdat we een paar dagen niet thuis waren.